Kitap
![[Türk Devrimi'nin] Tiyatro ve Opera Komitesi Raporu](https://static.wixstatic.com/media/859390_a0fb91a5ff8b4076a4d35ff840a0ded1~mv2_d_1866_2699_s_2.jpg/v1/fill/w_228,h_331,al_c,q_80,usm_0.66_1.00_0.01,enc_auto/859390_a0fb91a5ff8b4076a4d35ff840a0ded1~mv2_d_1866_2699_s_2.jpg)
[Türk Devrimi'nin] Tiyatro ve Opera Komitesi Raporu
Yayına Hazırlayan: Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2013
Bu tarihi rapor yıllarca tozlu raflarda tutulmuş, o zamandan beri yetişen tiyatrocu ve operacıların büyük çoğunluğunun bilgisi dışında kalmıştır.
Kalkınmakta olan bir milletin tiyatro, opera ve bale gibi sahne sanatlarında hızla gelişmesi Atatürk’ün ve arkadaşlarının temel hedefiydi. Cumhuriyeti kuran zihnin, devrin bilim insanlarından yararlanarak attığı ve atılması gereken devrimci adımları bilimsel ölçülerde planladığı gerçeğini görmek günümüze ibretle bakmamızı sağlıyor.
Değerli sanatçı ve bilim adamı dostum Yavuz Daloğlu’nun bu anlamlı inisiyatifi, karanlıkta bırakılan “Cumhuriyet’in sanattaki devrimci adımları”nı gün ışığına kavuşturmakta, geleceğin demokratik Türkiye’sinin inşasına önemli katkı sunmaktadır.
Selman Ada
Zaman içinde zaman
(Türk Kültür Tarihinden Yapraklar)
Özdemir Nutku - Yayına Hazırlayan: Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2014
Eski uygarlıkların beşiği Anadolu’ya binlerce yıl öncesinden başlayarak dalga dalga gelen Türkler, bu yarımadada bulunan kadim halklar ile harmanlanarak önce Selçuklu, sonra da Osmanlı İmparatorluğu ile çok kültürlü ve renkli bir uygarlığa damgalarını vurmuşlardır. Aile yaşamından toplum yaşamına, yerel örgütlenmelerden devlet örgütlenmelerine kadar uzun yılların deneyimini taşıyan örnek bir kültür geliştirmişlerdir. Bu kitapta üzerinde durulan değişik konular bu büyük kültürün bir damlası bile olamayacak kadar küçüktür.
Özdemir Nutku
Şişman Kadın Ölmez, Opera Bitmez
Murat Tuncay - Yayına Hazırlayan: Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2014
Sahne sanatlarının hemen hepsi ilk bakışta aynı paydayı bölüşmesine karşın tiyatro ile operanın arası hep açıktır; en azından tiyatroya gönül verenlerin neredeyse tamamına yakını operayı küçümser. Öyle ki, daha konservatuvarda başlar bu; gerekçe de hiç değişmez: en başarılı opera sanatçıları bile oyunculuk söz konusu olduğunda kırık not alır. Türkiye'de bu yaygın kanının akademisyenleri bile etkilemiş olması kimseyi şaşırtmaz.
Murat Tuncay bu kısır döngüyü aşan ender aydınlarımızdan biridir. Bu bağlamda son otuz yıl boyunca opera, daha doğrusu müzikli tiyatro konusunda yazdığı eleştirel denemeler İzmir Devlet Opera ve Balesi'nin gizli seyir defterini çağrıştırır. Tuncay'ın akademik kariyerinde tiyatro kuramı ön planda yer almasına karşın, operaya duyduğu ilgi sıkı bir müziksever olmasından kaynaklanır esasen. Söz konusu yazıları okuma fırsatı bulan herkes çok iyi bilir: Tuncay'da tutkuya dönüşen müzik sevgisi, giderek bu alandaki izlenimlerini herkesin ciddiye alması gereken bir düzeye taşımıştır.
Yer yer şakacı bir üslûpla yazıyor olmasına gelince kimse şaşırmasın: Bu, kaleme aldığı konuda yeterince donanımlı olan bir kişinin bilinçli muzipliğidir aslında.
Mehmet Ergüven
Hayatım ve Hatıralarımda Atatürk
Nazım Canca - Yayına Hazırlayan: Damla Asena Daloğlu
OpusKitap, 2015
Büyük Atatürk’ün son üç yılını, Rusça mütercimi, kütüphane memuru ve yakın koruması Nazım Canca’nın kaleminden büyük bir keyifle okudum ve duygulandım. “Hayatım ve Hatıralarımda Atatürk”, bir solukta okunabilecek çok özel bir kitaptır. Benim için bu kitabı daha da değerli kılan, Nazım Canca’dan ve hatıratından kitabın yayın aşamasında sevgili öğrencim Damla Asena Daloğlu sayesinde haberdar olmam ve de Damla Asena’nın, Canca’nın el yazmalarını yayına hazırlamış olmasıdır. Onun bu sabırlı ve titiz çalışmasıyla Atatürk’ün hayatıyla ilgili şimdiye dek bilinmeyen çok özel hatıralara ulaşılıyor, Nazım Canca’nın yazdıkları geleceğe miras kalıyor.
Prof. Dr. Rıdvan Akın
Galatasaray Üniversitesi
Leblebici Horhor Ağa Operetinin 140 Yıllık Serüveni
Efdal Sevinçli - Yayına Hazırlayan: Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2016
(…) bizde musiki inkılâbı yönünden fransızcadan tercüme edilenlerden çok daha ziyade ehemmiyeti haiz üç eser vardı. Bunlar Çuhacıyan’ın “Arifin Hilesi”, “Köse Kâhya” ve “Leblebici Horhor” adlı eserleri idi. Bunlara aid defterler tamamile elde edilebilmiş miydi, burası şüpheli... Zaten o zamandan sonra da büsbütün unutulmuş olan ilk ikisinden başka, üçüncüsü, meşhur “Leblebici Horhor” türlü türlü maceralardan geçerek, her adımda yapraklarından bir kaçını rüzgârlara vererek bugün öyle dağınık ve bozuk bir halde şu zamana kadar gelebilmiştir ki bugünün şeklile ilk şekli arasında pek büyük bir değişiklik olmuştur. (...)
H. Ziya Uşaklıgil, “Musiki İşi - 8”, Cumhuriyet, 31 Ocak 1935, s. 3.
Folklor Dersleri - Türkiye'de Musiki Folkloru
Halil Bedi Yönetken - Yayına Hazırlayan: Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2017
Halil Bedi Yönetken (1899-1968), en genel çerçevesiyle, musiki eğitimi, musiki folkloru ve musiki tarihi konularında araştırmalar yapmış; daha cumhuriyetin ilk yıllarından başlayarak Türkiye’nin musiki yaşamının kalkınması ve derlenmesi için var gücüyle çalışmış öncü bir bilim ve sanat insanı ve de katıksız bir “Cumhuriyet Öğretmeni”dir.
Yönetken’in makaleleri ve incelemeleri, yaşamı süresiyle sonrasında değişik dergilerde ve gazetelerde yayınlanmıştır. Ancak içlerinde musiki folkloru konusunda yazdıkları çok özel ve ayrı bir değer taşır. Çünkü Yönetken, daha genç yaşlarından başlayarak musiki folkloruna çok ayrıcalıklı bir ilgi göstermiş, yaşamının bir döneminden başlayarak ve doğrudan derlemeci, araştırmacı olarak da Türkiye yerel musikilerinin pek çoğunu yok olmaktan kurtarmış ve incelemiştir.
Yönetken, “Folklor Ders Notları”nı 1959-1964 yılları arasında Istanbul Belediye Konservatuvarı’nda okuttuğu “Folklor” dersi için hazırlamıştır. Yazılışlarından neredeyse altmış yıl sonra meslektaşı Dr. Yavuz Daloğlu’nca Folklor Dersleri - Türkiye’de Musiki Folkloru başlığıyla kitaba dönüştürülen bu notlar, tarihsel değerinin yanı sıra, genelde Folklor, özelde de Musiki Folkloru konusunda artık bir başvuru kaynağıdır.
Yavuz Daloğlu
II. Abdülhamid ve Dönemi - Osmanlı Matbuatından 101 Pare Karikatür ve İllüstrasyon
Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2018
Yavuz Daloğlu’nun derleyip hazırladığı "II. Abdülhamid ve Dönemi - Osmanlı Matbuatı’ndan 101 Pare Karikatür ve İllüstrasyon" kitabının konularını ve her karikatürün neyi anlattığını dikkate alırsak, Halife Padişah II. Abdülhamid Han’ın özellikleriyle karşılaşırız. Dolayısıyla sultanımızın kendi döneminde nasıl bilindiği ortaya çıkmaktadır. Ancak kitap bu kadarla sınırlı değildir. Karikatürler, Abdülhamid’in ne olduğu ve nasıl padişahlık yaptığının kanıtlarıdır. Ayrıca, bugün onun hakkında öyle ya da böyle yorum yapmaktan elbette başkadır, bu nedenle “Ulu Hakan”ı tanımayanlar ya da yeterince bilmeyenler için bu kitap bir temel başvuru kaynağıdır. Üstelik bundan daha güvenilir olanı da yoktur. Çünkü tarih, belgelere dayanmak zorundadır ve karikatürler dönemin karşı çıkılamaz ve yok sayılamaz belgeleri arasındadır.
Alp Hamuroğlu
Lozan Barış Konferansı'nda Batı Trakya Türkleri ve İstanbul Rumları
Aydın Ömeroğlu - Yayına Hazırlayan: Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2018
“(…) Türklerin, konferansa güçlükler çıkarttığı bir tek örnekle bile gösterilemez; Türkler, şimdiye kadar hiçbir sorunun çözümünü erteletmemişlerdir. Türk Temsilci Heyeti, barıştan yana iyi niyetini her an göstermiştir. Türk Temsilci Heyeti’nden durmadan tavizler istenmiştir ve Türk Temsilci Heyeti de, dünya barışı uğruna, her zaman fedakârlıklara katlanmıştır. Türk Temsilci Heyeti, kendi hesabına bu yolda çalışmaya ara vermeyecektir. Buna rağmen, konferans bir kesintiye uğrarsa ve konferansı kesintiye uğratmak için azınlıklar sorunu elverişli bir bahane olarak kullanılmak isteniyorsa, Türk Temsilci Heyeti, bu gerçekler bir kez öğrenilince, kendinden yana yükselecek sesin yalnız Ankara’dan değil, bütün ulusların vicdanından gelecek ses olacağına kesin olarak inanmaktadır.”
İsmet Paşa, Lozan Barış Konferansı, 14 Aralık 1922, Perşembe Oturumu
Aksak Demir'in Devlet Politikası
(Aksak Timur Üzerine İnceleme)
Mahmut Esat Bozkurt - Yayına Hazırlayan: Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2019
“Ben, Demir zamanında gelseydim, onun yaptığı işleri başaramazdım. O, benim zamanımda gelseydi, yaptıklarımdan daha çok büyüklerini yapardı."
Gazi Mustafa Kemal Atatürk
"Demir de Atatürk de yoktan devlet kuran Türk çocuklarıdır. Tabiatlarında ne kadar çok benzerlik var...
Demir'le Atatürk'ün sabredip de sonunda hâllettikleri, başardıkları işler o kadar çok ve büyüktürler ki, bir araya toplansalar ciltler doldururlar ve devlet adamlarına her gün için bir ders kitabı olurlar.”
Mahmut Esat Bozkurt
Derleme Notları I-II
Halil Bedi Yönetken - Yayına Hazırlayan: Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2020
Türkiye’de yapılmış ikinci büyük halk musikisi derleme seyahatleri
Millî Eğitim Bakanlığı Ankara Devlet Konservatuvarı’nca 1937’den 1952’ye dek sürmüş, Halil Bedi Yönetken bu seyahatlerin 1937’de yapılan ilkine ve 1941’den 1952’ye kadar olan on ikisine de “Derleme Heyeti Başkanı” olarak öncülük etmiş, yalnızca halk musikisi derlemelerine ilişkin gözlem ve düşüncelerini değil; fakat oyun, eğlenti ve inanç folkloru üzerine edindiği bilgi ve gözlemlerini de kâğıda dökerek, o yıllarda yayınlanan kimi dergi ve gazetelere yazdığı makalelerle musiki çevreleri başta olmak üzere kamuoyuna duyurmuştur.
İşte bu kitap, Yönetken’in söz konusu makalelerinden oluşturulmuştur.
Ruşen Eşref'in Anafartalar Kumandanı Mustafa Kemal ile Mülâkatı
Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2019
“Size ben taarruz emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler ve kumandanlar geçebilir.”
Anafartalar Grup Kumandanı Miralay Mustafa Kemal Bey, Arıburnu, 25 Nisan 1915
Karikatürlerle İllüstrasyonlarda Mustafa Kemal Paşa ve İstiklâl Savaşı
Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2019
“Daha önce “II. Abdülhamid ve Dönemi - Osmanlı Matbuatından 101 Pare Karikatür ve İllüstrasyon” kitabını hazırlayarak yakın tarihimizin doğru öğrenilmesine katkı sağlayan değerli arkadaşım, kardeşim, bilim ve sanat insanı Dr. Yavuz Daloğlu, bu kez yine büyük bir emekle hazırladığı “Karikatürlerle İllüstrasyonlarda Mustafa Kemal Paşa ve İstiklâl Savaşı” başlıklı kitabıyla bir dönemi daha aydınlatıyor ve bunu da en iyi şekilde başarıyor. Ben de bu çalışmasından, bana yine kitabında sayfalarını ayırmasından dolayı Daloğlu’na hem teşekkürlerimi sunuyor, hem de bu büyük ve önemli hizmetinin takdirkârı olarak onu kutluyorum.”
Alp Hamuroğlu
Kadri Kemal Kop’un Kaleminden Atatürk Diyarbakır’da
Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2021
Yirmi sene sonra tekrar Diyarbakır’da bulunuyorum. Dünyanın en güzel ve en modern bir binası içinde modern nefis bir musikiyi dinleyerek… Beşeriyetin medenî bir halkı huzurunda, bu halkın evinde duyduğum zevk ve saadetin ne kadar büyük olduğunu elbette takdir edersiniz. Bunu kaydetmekle bahtiyarım.
(Diyarbakır Halkevi, 15 Kasım 1937)
Musiki ile Tedavi (Musicothérapie)
Tercüme: Doktor Abdullah Cevdet
M. Doubresse
OpusKitap, 2019
Musiki, ölümsüz tanrılar tarafından insanlara yalnız sevinç vermek ve duygularını tatlı bir şekilde gıcıklamak amacıyla değil, ruhlarının sıkıntısını ve eksiklikler ile dolu bir bedenin hissetmesi gerekli olan o kasvetli coşkunlukları dindirmek için de uygun olunmuştur.
Platon
Hüseyin Sadeddin Arel’in İzmir Konferansları
Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2022
Evet, musikimiz bugünkü durumuyla son derece fakirdir, hattâ biraz da ilkeldir. Musikimize zengin ve kusursuz diyebilenler fakirliğe alıştığı için zenginliğin ne olduğunu unutmuş olanlardır. Ancak –tıpkı ülkemizin işlenmemiş zenginlik kaynakları gibi– musikimizde de hiç el dokunulmamış bir doğurganlık hazinesi görüyorum ki, eğer bundan yararlanamazsak “günah” değil, cezası daha çabuk gelen bir şey, “hata” olacaktır. (...)
Musikimizin bugünkü durumunu değil, tıpkı bir meşe tohumundan kuvvetli ve kocaman bir ağacın fışkırması gibi çok verimli meyveler vermeye yetenekli olan özünü, cevherini savunuyorum. Yoksa şimdiki musikimizi olduğu gibi sürdürmek, bu musikiye karşı doğrudan yapılabilecek en büyük düşmanlıktır. (...)
Hüseyin Sadeddin Arel
Buddha’nın Yolu
Çeviri: Damla Asena Daloğlu
Steve Hagen
OpusKitap, 2023
Buddha’dan öğretisini tek bir sözcükle özetlemesi istendiğinde, o, “farkındalık” dedi. Bu kitap da farkındalık hakkında. Belirli bir şeyin farkındalığı değil, ama farkında olmanın ta kendisi, uyanık, ayık, gerçekte olan bitenle temasta olma hâli. Ve bu kitap, yaşamla ilgili en temel soruları incelemek ve keşfetmekle, tam da şu anın dolaysız deneyimlenmesiyle; bir inanç, doktrin, formül veya gelenekle değil; zihnin özgürlüğüyle ilgili.
Steve Hagen
Halk Türküleri – Yedi Karadeniz Türküsü ve Bir Horon
Yavuz Daloğlu
OpusKitap, 2023
Elinizde tuttuğunuz bu kitap, Cumhuriyet Türkiyesi’nin yetiştirdiği büyük besteci, musiki folklorcusu ve musiki yazarı Ahmed Adnan Saygun’un halk musikimiz konusundaki en önemli çevriyazılarından biridir. Kendisinin de “Giriş”te belirttiği gibi Dârü’l-elhân, sonraki adıyla Istanbul Konservatuvarı; 1924-1931 yılları arasında 14 defter hâlinde halk musikisi notaları yayımlamış, bunları 15. Defter olarak Yedi Karadeniz Türküsü ve Bir Horon izlemiştir. Yedi Karadeniz Türküsü ve Bir Horon’un hangi yıl yayımlandığı belli değildir, yayım tarihi yoktur. Ancak Saygun’un, 15. Defter’in “Giriş”inde Rize, Artvin ve Kars Havalisi Türkü, Saz ve Oyunları Hakkında Bazı Malûmat (1937) kitabından söz etmesi ve “Sözleri yazmak için bundan önce kullanmış olduğum işaretleri burada tekrar ele aldım ve bazı eklerle kullandım” açıklaması bize bu defterin 1930’ların sonları, belki 1940’ların henüz başlarında yayımlandığını düşündürmektedir.
Yavuz Daloğlu